Câu hỏi: Hiện tại, thời gian thực hiện giám định tuổi tài liệu (bao gồm mực chữ viết tay, mực dấu và mực in) tương đối lâu (khoảng từ 1 đến 3 tháng). Vậy Trung tâm có các giải pháp gì để thời gian giám định được rút ngắn hơn?
Trả lời: Lĩnh vực giám định tuổi tài liệu (GĐTTL) còn khá mới tại Việt Nam và cần rất nhiều điều kiện để hỗ trợ. Ví dụ, từ phía Chính phủ có thể tạo điều kiện bằng cách lập danh mục thống kê các loại bút, mực nhập khẩu; bút, mực sản xuất trong nước; cấp kinh phí để nghiên cứu thông qua các dự án)… Do đó, hiện tại chỉ các nước tiên tiến mới có được điều kiện tốt để thực hiện giám định tuổi tài liệu và được hệ thống tư pháp nước đó công nhận từ cuối thế kỷ 20 như Mỹ, Châu Âu…. Ở nước ta, Trung tâm Tư vấn giám định dân sự (CCCA) đã nghiên cứu, phát triển phương pháp và thực hiện được gần 15 năm qua dựa trên sự lĩnh hội kiến thức và kinh nghiệm nhiều năm của các giám định viên. Tuy nhiên, do Trung tâm là đơn vị dân lập, nên chưa nhận được nhiều sự hỗ trợ cần thiết. Trung tâm đã tự phát triển thư mục các loại bút từ những năm 1970 đến nay và đưa vào sử dụng để thực hiện giám định trong suốt 15 năm qua.
Để rút ngắn được thời gian giám định, các cơ quan (hoặc cá nhân) khi ra quyết định trưng cầu (yêu cầu) giám định cần cung cấp đầy đủ các thông tin như sau:
1. Tóm tắt nội dung vụ việc: yêu cầu không quá nửa trang A4, nêu rõ các mốc thời gian diễn biến vụ việc xảy ra theo trình tự thời gian cho đến khi Tòa án thụ lý vụ việc;
2. Ngày, tháng, năm đương sự (nguyên đơn, bị đơn) khởi kiện ra tòa án, kèm thông tin lời khai của hai bên hoặc những người liên quan trực tiếp đến vụ việc tại Tòa án;
3. Ngày, tháng, năm tiến hành hòa giải lần đầu, lần 2 hoặc lần 3 (nêu thời gian nếu có);
4. Ngày, tháng, năm Tòa án nhận được các mẫu cần giám định tuổi tài liệu lần đầu (sơ thẩm hoặc phúc thẩm): gửi bản sao, ảnh chụp qua email, Zalo; đồng thời gửi bản chính tới địa chỉ Trung tâm. Lưu ý: cần đánh số ký hiệu các mẫu (bằng bút chì) theo trình tự thời gian từ cũ đến mới (A1, A2… An) nếu có nhiều mẫu cần giám định;
5. Các mẫu so sánh do đương sự cả 2 bên cung cấp theo yêu cầu của Toà án (đã được đảm bảo tính pháp lý, được viết, ký vào đúng ngày tháng năm như được ghi trên văn bản). Thông thường, có thể sưu tầm các văn bản do hai bên liên quan đã giao dịch cùng thời gian với mẫu cần giám định hoặc các mẫu so sánh khác nằm trong khoảng thời gian trước và sau 1-2 tháng. Lưu ý: đánh số ký hiệu là M1, M2… Mn. Nếu là chữ viết tay thì cần sưu tầm mẫu so sánh có cùng mầu mực: bút bi cùng màu (xanh, tím, đỏ…), bút gel (nước) cùng màu (xanh dương, xanh đen…), bút nước màu tím (của những năm năm mươi thế ký trước), bút nỉ, mực bút máy có màu xanh lục để lâu chuyển sang màu nâu…
6. Nêu nghi vấn của một trong hai bên: nghi vấn thời gian ký của hai bên, liệu có ký khống không, thời gian ký khống, thời gian viết tay hoặc thời gian in ra bản in, thời gian nghi đóng dấu của tổ chức, cơ quan có liên quan và các nghi vấn khác liên quan đến thời gian ngày tháng năm của các mẫu A.
Những thông tin nêu trên sẽ giúp cho Trung tâm có định hướng và chọn mẫu so sánh phù hợp, giúp tối thiểu thời gian tiến hành phân tích và giám định tuổi tài liệu.
Thông tin liên hệ:
TRUNG TÂM TƯ VẤN, GIÁM ĐỊNH DÂN SỰ (CCCA)
Địa chỉ: 67 Khuất Duy Tiến, P. Nhân Chính, Q. Thanh Xuân, Hà Nội
Hotline: 0913.526.080
Email: tuvangiamdinh@gmail.com.
