Thường ngày, mỗi khi chúng ta sờ, chạm vào đồ vật các vật dụng như cốc cà phê, cửa xe, bàn phím máy tính, … đều có khả năng để lại một loại dấu vết đặc trưng riêng – đó là dấu vân tay.
Không tồn tại hai người có dấu vân tay giống hệt nhau, dù có anh chị em sinh đôi có cùng mã gen ADN cũng sẽ mang dấu vân tay khác biệt. Sự độc nhất này cho phép việc sử dụng dấu vân tay trong nhiều phương thức xác minh nhân thân, sinh trắc học, nhận dạng thương vong, và tất nhiên trong cả các sự vụ hình sự.
Phân tích dấu vân tay đã được sử dụng để xác định nghi phạm và giải quyết các vụ án trong hơn 100 năm qua, và đây vẫn luôn là công cụ vô cùng có giá trị trong thực thi pháp luật. Một trong những công dụng quan trọng của dấu vân tay là giúp các điều tra viên liên kết hiện trường vụ án này sang vụ án khác nếu là cùng một đối tượng. Xác định được dấu vân tay cũng sẽ giúp các điều tra viên truy được ra tiền án, tiền sự của đối tượng, hỗ trợ cho việc quyết định tuyên án, cho hưởng án treo, khoan hồng hay miễn thi hành án.
Dấu vân tay là đặc điểm đặc trưng riêng biệt, được tạo từ các đường vân và kẽ giữa các vân trên các đầu ngón tay. Dấu vân của bàn tay, ngón chân hay bàn chân cũng đặc trưng, nhưng ít được dùng trong giám định, do vậy bài viết này chỉ tập trung vào các dấu vân đầu ngón tay.
Mẫu dấu vân tay thường được lấy bằng cách lăn mực đầu ngón tay, sau đó in lên giấy, qua đó thể hiện được các đường vân riêng biệt của đầu ngón tay đó. Các mẫu dấu vân tay thường rơi vào ba (03) nhóm riêng: vân móc, vân xoáy, vân xếp. Mỗi nhóm đều có những đặc trưng riêng dựa trên hình dáng và mối liên quan giữa các đường vân.
- Vân móc (loops): là các dấu vân cong tạo thành hình vòng cung. Nhóm vân này được chia thành 2 loại: “radial loops” có hướng tâm đổ về phía ngón cái và “ulnar loops” có hướng tâm đổ về phía ngón út, thường chiếm khoảng 60% trong các dạng vân tay.
2. Vân xoáy (whorls): là các đường vân dạng tròn hoặc xoắn ốc như hình xoáy nước. Có bốn (04) loại vân xoáy: “plain” gồm toàn các vân dạng tròn, “central pocket loop” hình móc có xoáy tròn phía cuối, “double loop” có hai xoáy tạo thành dạng chữ S và “accidental loop” gồm các đường xoáy ngẫu nhiên.
Dạng vân này chiếm khoảng 35% trong số các dạng vân tay.
3. Vân xếp (arches): là dạng vân dạng sóng xếp chồng lên nhau, gồm hai (02) loại “plain arches” và “tented arches”. Dạng vân này chỉ chiếm khoảng 5% các dạng vân tay.
Có một điểm đặc biệt đó là dấu vân tay có đặc tính độc nhất và bất biến. Cho tới hiện nay, chưa từng có hai người khác nhau mà lại có cùng mẫu dấu vân tay, kể cả anh/chị/em sinh đôi. Và cũng không có ai có các ngón tay mang mẫu dấu vân tay y hệt nhau.
Dấu vân tay không thay đổi trong suốt cuộc đời mỗi người. Khi các tế bào da mới hình thành, chúng sẽ lại đè lên các đường vân cũ.
Các giám định viên thường dựa vào các loại dấu vân tay thường thấy kể trên (vân móc, vân xoáy, vân móc) làm cơ sở so sánh ban đầu để loại trừ hoặc tiếp tục giám định chi tiết hơn. Để so sánh, họ sẽ phân tích các chi tiết đặc trưng trên dấu vân tay của nghi phạm với các đặc điểm của dữ liệu dấu vân tay được cung cấp.
Nguồn: https://www.forensicsciencesimplified.org
Thông tin liên hệ:
TRUNG TÂM TƯ VẤN, GIÁM ĐỊNH DÂN SỰ (CCCA)
Địa chỉ: 67 Khuất Duy Tiến, P. Nhân Chính, Q. Thanh Xuân, Hà Nội
Hotline: 0913.526.080
Email: tuvangiamdinh@gmail.com.
